ครัวคุณต๋อย

ในยุคปัจจุบันการสั่งอาหารผ่าน application คือเรื่องปกติที่ใคร ๆ ก็สามารถทำได้ โดยอาศัยการเข้ามาของเทคโนโลยีที่เรียกว่า “platform สั่งและส่งอาหาร” (ในบทความนี้ขอเรียกว่า “แอพฯ”) ทำให้เจ้าของร้านอาหารไม่จำเป็นต้องลงทุนเรื่องที่นั่ง บรรยากาศร้าน ทำเลที่ตั้ง ไม่จำเป็นต้องอบรม และ จัดจ้างพนักงานเสิร์ฟ ไม่ต้องตกแต่งร้าน และไม่ต้องมีที่นั่ง ก็สามารถค้าขายและเรียกได้อย่างเต็มปากและภาคภูมิว่า เค้ากำลังทำธุรกิจร้านอาหาร

โดยในวันนี้ผู้เขียนอยากจะวิเคราะห์ให้เห็นเป็นหลาย ๆ ประเด็นว่าในการทำธุรกรรมชนิดนี้ ผู้เล่นแต่ละคนกำลังได้และเสียอะไรบ้าง และ ท้ายที่สุดแล้วผู้เขียนมีมุมมองต่อ platform ชนิดนี้ในระยะยาวอย่างไร

มาเริ่มกันก่อนว่าในขณะที่เราสั่งอาหารผ่านแอพฯ ใครได้ ใครเสียอะไรบ้าง เอาแบบง่าย ๆ นะครับ (นี่คือตัวเลขแบบคร่าว ๆ ซึ่งแต่ละ แอพฯ และ แต่ละร้าน จะมีรายละเอียดในการแบ่งผลประโยชน์ต่างกัน)

หากพิจารณาจากข้อเท็จจริงด้านบน สิ่งที่เปลี่ยนแปลงไปจากการทำธุรกิจร้านอาหารแบบดั้งเดิมก็คือ เงิน 30% ของค่าอาหาร “ไหล” ออกจากร้านอาหารไปยัง แอพฯ โดยส่วนหนึ่งของเงินที่ไหลออกไปนั้นจะไหลไปยังพนักงานขับรถ และ อีกส่วน ก็คือรายได้ที่ แอพฯ รับเข้าสู่ธุรกิจของตัวเองครับ

คำถามง่าย ๆ คือ 30% นี้ร้านอาหาร “คุ้ม” หรือไม่ ที่จะแบ่งให้ แอพฯ นี่คือคำถามสำคัญของบทความนี้ครับ

ก่อนจะมาวิเคราะห์เรื่องนี้ อยากให้เข้าใจก่อนว่า แอพฯ ต่าง ๆ ที่เรา ๆ ท่าน ๆ ใช้ในการสั่งอาหารนั้นมีต้นทุนมหาศาลในการทำธุรกิจครับ ดังนั้นจะเห็นได้จากข่าวที่ออกมาว่า ถึงแม้ร้านอาหารจะต้องแบ่ง 30% ให้ แอพฯ ก็ยังไม่ปรากฏว่ามีแอพ ฯ ไหนที่จะมีกำไรจากธุรกิจ สาเหตุก็คือ แอพ ฯ มีต้นทุนหลาย ๆ ส่วน เอาแบบคร่าวที่สุดก็เช่น

แอพฯ ต่าง ๆ จะทำกำไรได้ก็ต่อเมื่อง่าย ๆ เลยครับ รายได้ มากกว่ารายจ่าย โดย รายจ่ายของแอพฯ นั้นก็มีทั้งที่เป็นแบบต้นทุนคงที่ และ ต้นทุนผันแปร ซึ่งจำนวนออเดอร์ต้องมากมายมหาศาลจึงจะทำให้ต้นทุนมากกว่ากำไร ผู้เขียนพอจะทราบว่า ต้นทุนครั้งหนึ่ง ๆ ของแอพฯ ที่ต้องจ่ายให้พนักงานขับสมมติว่าคือประมาณ 80 บาทต่อออเดอร์ ดังนั้นหากเอาเฉพาะตัวเลขนี้เป็นตัวตั้งในการวิเคราะห์ก็จะพบว่า ในทุก ๆ ยอดสั่งซื้อที่ประมาณ 200 บาท แอพฯ จะได้ส่วนแบ่ง 60 บาท (200 คูณ 30%) โดยหากแอพฯ ไม่ได้มีการทำโปรโมชันส่วนลดค่าส่งใด ๆ แอพฯ จะมีรายได้ 60 บาทต่อออเดอร์ไปเป็นค่าใช้จ่ายสำหรับ ค่าพัฒนาโปรแกรมและดูแลรักษาระบบ ค่าใช้จ่ายด้านการลงทุนสำนักงานและพนักงานต่าง ๆ ค่าประชาสัมพันธ์ ทุกสื่อ

นั่นคือผู้ซื้ออาหารจะมีค่าใช้จ่าย 280 บาท โดยถึงร้านอาหาร 140 บาท ถึงมือพนักงานขับ 80 บาท และ แอพฯ ได้ไป 60 บาทครับ

โดยทั่วไปทางแอพฯ จะมีการทำโปรโมชันให้ส่วนลดค่าส่ง (ออกค่าขนส่งบางส่วนแทนลูกค้า) เพื่อกระตุ้นยอดขายครับ

วิธีการที่ทางแอพฯ ต่าง ๆ มีโปรโมชัน ลดแหลก ส่งฟรี หรือ คิดค่าส่งแค่ 10 บาท แอพฯทำได้อย่างไร ขอยกตัวอย่างให้เห็นภาพง่าย ๆ แบบนี้ครับ

มียอดการสั่งอาหาร 300 บาท (ไม่รวมค่าส่ง) และสมมติมีค่าส่งจริงอยู่ 80 บาท

แอพฯ ได้รายได้ทั้งหมด 90 บาท (300 คูณ 30%) และสมมติว่ามีค่าใช้จ่ายให้พนักงานขับ 80 บาท โดยทางแอพฯ ต้องการกระตุ้นยอดขายด้วยการออกโปรโมชันพิเศษคือค่าส่ง 10 บาท นั่นก็คือ ลูกค้าออกแค่ 10 บาท อีก 70 บาทแอพฯ ออกให้

ดังนั้นแอพเหลือเงิน 20 บาทจากการรับออร์เดอร์นี้ครับ

นั่นคือผู้ซื้ออาหารจะมีค่าใช้จ่าย 310 บาท (รวมค่าส่ง) โดยถึงร้านอาหาร 210 บาท ถึงมือพนักงานขับ 80 บาท (ลูกค้าออกเอง 10 บาท แอพฯ ออกให้ 70 บาท) และ แอพฯ เหลือเงิน 20 บาทครับ

ดังนั้นหากแอพฯ คิดค่าส่ง 10 บาท (แต่จริง ๆ ค่าส่งขั้นต่ำที่พนักงานขับรถคิดคือ 80 บาท) ในทุกออเดอร์ที่มีมูลค่าต่ำกว่า 233 บาท แล้วแอพฯ ได้ 30% แอพฯ จะขาดทุนเสมอครับ

ต้องจัดโปรโมชันลดค่าส่งตลอดเวลา แอพฯ ถึงยังไม่มีกำไรไงล่ะครับ 

เพราะฉะนั้นถ้ามีโปรโมชันให้รีบสั่งนะครับ !!!

ติดตามบทความนี้ได้ที่ https://www.kruakhuntoi.com/news/pat001252020deli